De Jas

Harm Ede Botje: ‘Voor de kapsalon van 1900 mag je me wakker maken’

Hij schreef een boek over Thierry Baudet dat bijna tot de val van de politicus leidde. Thuis in zijn werkkamer in de Watergraafsmeer kijkt hij terug op een tumultueuze tijd. 

Het is de eerste week van januari en journalist Harm Ede Botje heeft een aantal hectische maanden achter de rug. In oktober verscheen Mijn meningen zijn feiten; de wording van Thierry Baudet, dat hij samen met Mischa Cohen schreef. Het boek kreeg louter goede recensies, Botje schoof aan bij Op1 en na een follow-up van beide auteurs in Het Parool kondigde Baudet zijn vertrek aan. Om daar vervolgens weer op terug te komen. 

Al van jongs af aan wist Botje dat hij de journalistiek in wilde. In zijn familie waren er meer bij wie het journalistieke bloed door de aderen stroomde. Overgrootvader Jurriaan Zoetmulder was hoofdredacteur van het Eindhovens Dagblad en zijn oom Harm Botje werkte als correspondent voor NRC Handelsblad in het Midden-Oosten. Botje zelf werd begin jaren negentig redactieassistent bij Inter Press Service, een internationaal persbureau. “Het was het pre-internet tijdperk en mijn werk bestond vooral uit het bijhouden van de knipselmap,” zegt hij bijna dertig jaar later met een glimlach. “Ik wilde de wereld ontdekken. Na mijn stage bij NRC werd ik door de VPRO-radio gevraagd om vier maanden mee te gaan naar Sri Lanka. Als redacteur in opleiding leerde ik het radio-vak en de rest is geschiedenis.’

Radio ruilde je in voor de geschreven pers en het grootste gedeelte van je carrière heb je doorgebracht op de redactie van Vrij Nederland.
“Mijn gouden horloge ben ik net misgelopen, ik ben eenentwintig jaar in dienst geweest. Tot 2019. Ik heb daar ontzettend veel geleerd en vooral heel veel kunnen doen. Verhalen, reportages, interviews en scoops. Financieel ging het echter steeds slechter, met als gevolg dat álle schrijvende redacteuren eruit moesten. Ik was er daar een van. Natuurlijk was het moeilijk om afscheid te nemen, maar het bood me ook een kans om totaal iets anders te doen. Mischa en ik bedachten toen het idee voor het boek over Thierry Baudet.”

De redactie van Vrij Nederland was hier om de hoek gehuisvest, aan de Ringdijk. Dat lijken mij fijne secundaire omstandigheden. 
“We zaten tientallen jaren op de Raamgracht in de beroemde Rode Burcht en omdat ik in de OR zat, kwam ik ook in de verhuiscommissie. Toen we naar de Ringdijk gingen dachten al mijn collega’s dat ik dat bewerkstelligd had. Niets was echter minder waar, de directie maakte de keuze. Het klopt wel dat ik me meteen thuis voelde op die nieuwe plek en dat het daarnaast bijzonder praktisch was.”

Want?
“Mijn leven speelde zich vanaf dat moment op deze vierkante kilometer af. Onze kinderen zitten op de Daltonschool in Jeruzalem, ik sport op de Wibautstraat, doe mijn boodschappen op de Middenweg en bij mooi weer eten we op een kleedje in Park Frankendael. Ik vind het een fijne buurt, er wonen veel vrienden en collega’s en je vindt er alles wat je nodig hebt. Ik hoef eigenlijk nooit meer naar de stad.”

Wat zijn hier je adresjes?
“Ik kom heel graag bij &Klevering op de Middenweg voor leuke cadeautjes, en hier in de Wakkerstraat zit een prima slager. Maar dat geldt ook voor de vishandel, de notenboer en de twee wijnwinkels. Alles wat ik wil hebben is op loopafstand verkrijgbaar. Tijdens de lockdown hebben we een diner bij De Kas gehaald en dat vervolgens opgegeten in Frankendael. Beter kan niet, wil ik bijna zeggen.”

Ooit gaan de cafés en restaurants weer open, waar ga je dan naar toe?
“Ik ben zelf voorzitter van De Kring en ik kan echt niet wachten om daarnaartoe te gaan. Hier in Oost kom ik graag met het gezin in café Polder en voor de kapsalon met zoete aardappel en truffelsaus van 1900 kan je me echt wakker maken.”

De knusheid van de Watergraafsmeer contrasteert wel met landen als Afghanistan, Mexico en Rwanda, waar je voorheen reportages maakte.
“Ik was buitenlandverslaggever en als er een olietanker op de rotsen van Wales klapte, zat ik als het ware al in het vliegtuig. Ik deed heel veel klussen in oorlogsgebieden, totdat ik daar een beetje genoeg van kreeg. Ik werd verliefd, stichtte een gezin en heb me de afgelopen jaren vooral gestort op klimaat en duurzaamheid.”

En nu is er dus het boek over Thierry Baudet. Liep je al langer rond met dit idee?
“Eigenlijk wilden we een profiel over Baudet schrijven, en dan vooral over zijn jonge jaren. Dat was in onze nadagen bij Vrij Nederland. Toen we er een beetje dieper indoken, bleek er veel meer in te zitten. We zijn naar uitgeverij Altas Contact gegaan en zij vonden het meteen een fantastisch idee.”

Baudet heeft zelf niet meegewerkt?
“Nee. We hebben hem wel benaderd, maar hij reageerde nooit. Tot net voor de deadline. Zijn voorwaarde was om het hele concept te lezen en dan ‘in een rustig gesprek’ onze vragen te beantwoorden. Daar hebben we voor bedankt.”

Wat vond hij van het resultaat?
“Hij noemde ons boek broddelwerk en zei tijdens een van zijn dramatische filmpjes in november tijdens de crisis bij Forum voor Democratie ook nog dat het een boek van ‘uiterst laag allooi’ was.”

Door Jim Jansen