Wat móét je weten over bubbels

De jaarwisseling komt er weer aan, dus dacht ik: Ik zal je eens wat meer te vertellen over bubbels. Wat is een mousserende wijn? Is alle mousserende wijn Champagne? Ik laat je zien wat er zoal te koop is, zodat je knallend het jaar uitgaat!

Hoe komt de bubbel eigenlijk in de wijn? Daar zijn verschillende methodes voor. Je kunt bijvoorbeeld koolzuur in stille wijn spuiten net als dat bij Coca Cola gebeurt, maar dan krijg je een agressieve, uit elkaar spattende bubbel. Dit hoeft niet, want als druivensap vergist, komt er alcohol en koolzuur vrij. Als je de vergisting in een afgesloten tank laat plaatsvinden blijft de koolzuur in de wijn en lost op.
Bij Champagne en Cava – en dit maakt het speciaal – vindt er een zelfs een tweede gisting plaats in de fles, doordat rietsuiker en nieuwe gisten toegevoegd worden. Zo krijg je een complexere wijn, waarbij koolzuur oplost in de wijn van de fles. Op het etiket mag dan Méthode Champenoise genoteerd worden. Als een wijn op dezelfde manier gemaakt is als Champagne, maar niet uit de Champagnestreek komt, dan staat op het etiket Méthode Traditionelle vermeld.

Er zijn veel soorten mousserende wijnen. De bekendste is natuurlijk Champagne, vernoemd naar de streek. Maar wat drinken we dan eigenlijk? Champagne wordt meestal gemaakt door Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier te blenden. Wat de streek zo bijzonder maakt, is de bodem. Die bestaat uit een dikke laag kalk van zeefossielen en krijt. Dit zorgt er ook voor dat het gebied niet uitgebreid kan worden, want preceis deze bodem is nodig voor echte Champagne. De noordelijke ligging van het gebied zorgt voor een langzame, complexe rijping. De marketingmachine heeft Champagne gekoppeld aan feest, status en prestige. Slim gedaan, en daarom drinken wij het als we iets te vieren hebben en rond de jaarwisseling. De bubbeltjes in de wijn zorgen er ook voor dat je mond weer schoonspoelt van vettig eten, zoals de oliebol!

Een champagnehuis maakt elk jaar dezelfde smaak champagne. Dit doen ze door de basiswijn te mengen met wijnen van vorige jaargangen. Soms zie je een jaartal staan op champagne, dan proef je het oogstjaar. Duurdere mousserende wijnen blijven soms jaren in de kelder liggen. Dit maakt de mousse fijner. Ze zeggen wel eens: hoe kleiner het bubbeltje, hoe beter de kwaliteit.
Er zijn ook verschillende smaaktypes, waarvan de meest gangbare Brut is. Dit is een droge champagne. Wil je een drogere, dan kies je een Brut Nature of Brut Extra. Wil je iets zoeter, dan kies je een Extra sec, Sec of Demi Sec.

Pas wel op bij het ontkurken van de fles. Achter de kurk zit soms 5 tot 6 bar druk. Dat is net zoveel als bij een busband! Hou je hand stevig op de kurk en draai dan met je andere hand de onderkant van de fles. Daarna – om maar niks te verspillen – voorzichtig openen met een zuchtje. Tenzij het een slechte wijn is. Dan vooral hard schudden… 😉

Andere landen maken natuurlijk ook mousserende wijn. Overigens doen ze dat ook elders in Frankrijk en dan heet het een Cremant. Dit is een betaalbare mousserende wijn uit Frankrijk met vaak een groot aandeel Chardonnay. Bijvoorbeeld een Cremant de Bourgogne. Ter verduidelijking: staat er geen Champagne op het etiket, dan is het geen Champagne maar een Cremant! Typisch een gevalletje van merknaam wordt soortnaam.

In Spanje maken ze Cava, een mousserende wijn uit Catalonië. Lokale Spaanse rassen en meer zon zorgen voor een toegankelijk mousserende wijn die zeer betaalbaar is. Een bekende mousserende wijn uit Italië is Prosecco. Dit is de naam van de druif; de wijn komt vaak uit noord Italië. En ja, je hebt gelijk, Lambrusco is ook een mousserende wijn uit Italië. Na het goedkope, zoete bocht van voorheen, dat je voor een paar gulden uit de schappen van de supermarkten haalde, is Lambrusco tegenwoordig hip. Kijk maar eens op de wijnkaart van een serieuze wijnbar. Lambrusco is tegenwoordig droog en heerlijk fris en fruitig! Het kost je een tientje in de winkel, maar wat een feest! Op de Italiaanse fles staat ook vaak de term Frizzante, of Spumante. Dit zegt iets over de druk, waarbij Frizzante minder koolzuur heeft dan Spumante.

De Duitsers drinken Sekt: een mousserende wijn vaak gemaakt van Riesling. Dat smaakt naar groene appeltjes en is minder droog dan Champagne. In Zuid-Afrika heet mousserende wijn Vonkelwijn. Wat een leuke naam! Het is vaak gemaakt van Pinot Noir en Chardonnay, maar soms ook van Chenin Blanc.

Er is natuurlijk nog veel meer te vertellen, maar hiermee kuj je echt wel aan de slag voor de aanstaande jaarwisseling. De goedkoopste (lees zuurste) Champagne kost ongeveer €25, maar als je dat betaalt voor bijvoorbeeld een Cava of Prosecco, dan heb je een hele dikke wijn. Alleen niet de prestige van Champagne. Ik geef toe, ik ben er ook gevoelig voor. Wat je ook gaat drinken, laat het smaken en maak er een feest van!